Πολλοί άνδρες κατά την διάρκεια της ζωής τους αντιμετωπίζουν πρόβλημα με τον προστάτη, έναν αδένα στενά συνδεδεμένο με την σεξουαλικότητα και την ποιότητα ζωής. Οι παθήσεις του προστάτη επηρεάζουν την σεξουαλικότητα του άνδρα από την επιθυμία για σεξ, την δυνατότητα διατήρησης μιας καλής στύσης, την δυνατότητα εκσπερμάτισης και οργασμού μέχρι και την γονιμότητά του.
Οι παθήσεις του προστάτη που επηρεάζουν την σεξουαλική ζωή του άνδρα είναι:
- Οξεία προστατίτιδα. Είναι μια οξεία φλεγμονή του προστάτη με άμεση επίπτωση στην ερωτική επιθυμία (libido), μαλακές, επώδυνες στύσεις και διαταραχή της εκσπερμάτισης. Είναι καταστάσεις αναστρέψιμες μετά την αποδρομή των συμπτωμάτων και την ίαση της φλεγμονής με την χρήση αντιβιοτικής αγωγής.
- Χρόνια προστατίτιδα. Είναι μια ύπουλη, χρόνια μορφή φλεγμονής του προστάτη που μπορεί να εμφανίζεται με πολύ ήπια συμπτώματα που μερικές φορές να περνούν απαρατήρητα για μεγάλο χρονικό διάστημα. Λόγω του πόνο στο περίνεο που συνδέεται με του μυς του πέους επηρεάζεται έμμεσα στυτική λειτουργία (η στύση μπορεί να είναι επώδυνη και λιγότερο σκληρή). Η εκσπερμάτιση αλλάζει και μπορεί το μολυσμένο εκσπερμάτισμα να έχει αίμα (αιμοσπερμία), μειωμένο όγκο ή ποσοτικές και ποιοτικές αλλοιώσεις σπερματοζωαρίων επηρεάζοντας την γονιμότητα. Η θεραπεία της απαιτεί υπομονή και επιμονή (ισχυρά αντιβιοτικά στην κατάλληλη χρονική στιγμή για μακρά χρονικά περίοδο), ενώ και η υποτροπή της είναι συχνή.
2. Καλοήθης υπερπλασία του προστάτη.
Ο όγκος του προστάτη αυξάνεται σταδιακά συμβαδίζοντας με την ηλικία. Η διόγκωση αυτή αρχίζει να επηρεάζει αρχικά την ούρηση προκαλώντας δυσουρικά ενοχλήματα (συχνουρία, έπειξη για ούρηση, στραγγουρία, αδυναμία πλήρης κένωσης της ουροδόχου κύστεως καθώς και επίσχεση ούρων). Το γεννητικό σύστημα όντως άμεσα συνδεδεμένο με το ουροποιητικό σύστημα νοσεί και αυτό, με εκδηλώσεις όπως οι διαταραχές εκσπερμάτισης, οι αδυναμία συντήρησης μιας καλής στύσης, η πτώση της ερωτικής επιθυμίας λόγω ορμονικών διαταραχών και πτώσης της ποιότητας ζωής (η ούρηση δρα σαν ανασταλτικός παράγοντας κατά την διάρκεια της ερωτικής πράξης). Ο πλήρης μηχανισμός βλάβης θεωρείται η δυσκολία που προκαλεί στην σύνθεση μια πρωτεΐνης που παράγει το ΝΟ (πρωτοξείδιο του αζώτου) που είναι υπεύθυνο για την χάλαση των αρτηριών και την ελεύθερη κυκλοφορία αίματος.
Η αντιμετώπιση της νόσου, που μπορεί να έχει κάποιες παρενέργειες στην σεξουαλική ζωή του άντρα, είναι:
Φαρμακευτική.
Τα φάρμακα που χρησιμοποιούνται για την αντιμετώπιση μπορεί στην αρχή (και μέχρι ένα σημείο) να βελτιώνει την ούρηση αλλά έχουν και ανεπιθύμητες παρενέργειές στην σεξουαλική ζωή του άντρα όπως:
- Οι αποκλειστές των α-αδρενεργικών υποδοχέων μπορούν να προκαλέσουν μικρή πτώση της αρτηριακής πίεσης, που εκδηλώνεται συνήθως ως ελλάτωση της στυτικής λειτουργίας, καθώς και παλίνδρομη εκσπερμάτιση κατά την οποία το σπέρμα γυρίζει στην ουροδόχο κύστη αντί να ωθείται προς τη ουρήθρα.
- Οι αναστολείς της 5-α αναγωγάσης ελλατώνουν τόσο την ερωτική επιθυμία (libido) όσο και την στυτική λειτουργία και εκσπερμάτιση. Επίσης προκαλούν πλασματική μείωση του PSA έως και 50%, γεγονός που πρέπει να λαμβάνεται υπόψη στην παρακολούθηση του ασθενή.
- Οι αναστολείς της φωσφοδιεστεράσης τύπου 5, που είναι τα γνωστά φάρμακα για την αντιμετώπιση της στυτικής δυσλειτουργίας τα τελευταία χρόνια έχουν πάρει ένδειξη για τα συμπτώματα της ούρησης σε ασθενείς που πάσχουν από υπερπλασία προστάτη. Είναι φάρμακα δηλαδή που όχι μόνο βοηθάν στην αντιμετώπιση των συμπτωμάτων ούρησης στους άνδρες με υπερτροφία προστάτη αλλά βοηθάν και στα προβλήματα στύσης που απορρέουν από την νόσο.
Χειρουργική.
Μετεγχειρητικά, ανεξαρτήτου της τεχνικής (ανοικτής, διουρηθρικής ή laser προστατεκτομής) στους περισσότερους άντρες παρατηρείται παλίνδρομη εκσπερμάτιση, ενώ η στύση και ο οργασμός δεν επηρεάζονται.
3. Καρκίνος του προστάτη. Η συναισθηματική και ψυχολογική φόρτιση μια τέτοιας διάγνωσης όσο και οι σωματικές απαιτήσεις της θεραπείας αντανακλούν στην σεξουαλικότητα του άνδρα.
- Η ορμονοθεραπεία (αποσκοπεί στον μηδενισμό των επιπέδων της τεστοστερόνης στο αίμα, που τρέφει τον καρκίνο του προστάτη) ρίχνει στο ναδίρ την ερωτική επιθυμία και στυτική ικανότητα.
- Η χειρουργική θεραπεία, ριζική προστατεκτομή σε οποιαδήποτε μορφή της (ανοικτή, λαπαροσκοπική, ρομποτική ακόμη και με διατήρηση του αγγειονευρώδους δεμάτιου) θα επηρεάσει την libido και θα επιφέρει στυτική δυσλειτουργία σε διαφορετικό βαθμό η καθεμία αλλά αναπόφευκτα θα έχει αντίκτυπο στην ερωτική ζωή του άνδρα. Η εκσπερμάτιση απουσιάζει πλήρως (λόγω αφαίρεσης του προστάτη και των σπερματοδόχων κύστεων) ενώ μπορεί να υπάρχει μια οικεία αίσθηση οργασμού που καλείται “στεγνή εκσπερμάτιση”. Σε μερικές περιπτώσεις ασθενών μπορεί να υπάρχει μια πολύ μικρή ποσότητα υγρού που ρέει από το πέος κατά τον οργασμό που όμως δεν είναι σπέρμα αλλά λιπαντικό υγρό που εκκρίνεται από μικρούς αδένες της βαλανικής μοίρας της ουρήθρας.
- Η εξωτερική ακτινοβολία και η βραχυθεραπεία, θα επηρεάσει την libido, θα επιφέρει στυτική δυσλειτουργία, μείωση του όγκου του εκσπερματίσματος και μια αίσθηση οργασμού διαφορετική σε σχέση με πριν.
Η έγκαιρη αναζήτηση λύσεων θα βοηθήσει τον άνδρα να ξεφύγει από αυτό το τέλμα της σεξουαλικής ανικανότητας. Υπάρχουν με την μορφή φαρμακευτικών και χειρουργικών θεραπειών (τοποθέτηση πεϊκής πρόθεσης) και στα κατάλληλα χέρια θα δώσουν πίσω την χαμένη ποιότητα ζωής που προσφέρει η υγιής σεξουαλικότητα.